Coraz więcej wydziałów wokalnych, aktorskich, czy pedagogów śpiewu prosi kandydata, przed rozpoczęciem szkolenia głosu o ocenę foniatryczną. Wielu kandydatów, którzy się do mnie zgłaszają myślą o tym, aby w krtani nie było guzków głosowych, czy asymetrii. Ale czy tylko o to chodzi? Nieprawidłowe ustawienie miednicy, czy skrócone wędzidełko języka mogą znacznie spowalniać proces szkolenia głosu… Ba, a nawet przyczyniać się do częstszych kontuzji głosu!
Przed egzaminami na Wydziały Wokalne Uniwersytetów Muzycznych i Szkół Muzycznych coraz częściej należy dostarczyć zaświadczenie o braku przeciwwskazań do nauki śpiewu. Od razu zaznaczę, że nie ma jednoznacznych wytycznych,jakie zaburzenia dyskwalifikują kandydata. Co więcej, wiele szkół nie ma w regulaminie zapisów mówiących, że informacje zawarte w zaświadczeniu mogą uniemożliwić naukę śpiewu czy gry aktorskiej. Może to i dobrze…
W środowisku foniatrów tradycyjnie uważa się, że guzki głosowe, porażenie krtani czy niedosłuch stanowią przeciwwskazanie do nauki śpiewu. Niektórzy dodatkowo sądzą, że asymetryczna budowa krtani, krótkie podniebienie miękkie czy obecność alergii źle rokują dla potencjalnego wokalisty. Ale czy zawsze?
Guzki głosowe są najczęstszą kontuzją narządu głosu. Badania wskazują, że poprawa emisji głosu (a więc szkolenie głosu!) leczą guzki głosowe. Jako foniatra obserwuję coraz więcej osób, które szkoląc głos i używając go rozsądnie pozbywają się guzków głosowych!
Polski raper Pjus z obustronnym głębokim niedosłuchem śpiewa dzięki implantom pniowym.
Krtań może wyglądać asymetrycznie. Często jednak w czasie oceny w świetle stroboskopowym okazuje się, że fałdy głosowe pracują symetrycznie. A nawet jeśli widzimy asymetrię – po rehabilitacji z fizjoterapeutą ma ona szansę minąć…
Z roku na rok znamy coraz więcej czynników, które mogą spowalniać proces szkolenia głosu. Nie wykrycie ich na początku kształcenia głosu jest przyczyną konsternacji, ciągłych kłopotów wokalnych, zmian nauczycieli śpiewu, itd. Jednym z takich czynników jest duża podatność na stres. Stres powoduje m.in. ciągłe napięcia w obrębie mięśni gardła i krtani. Inne to: nieprawidłowa postawa ciała z przodopochyleniem miednicy, co „psuje” tor oddechowy czy nieprawidłowa pozycja języka w spoczynku, która powoduje usztywnienie języka i mięśni okołokrtaniowych.
Jak więc decydować, czy od strony foniatrycznej ktoś może szkolić głos na wydziale wokalnym?
- Każdego kandydata lekarz foniatra powinien ocenić kompleksowo.
- Poza oceną krtani w świetle stroboskopowym (to złoty standard oceny pracy fałdów głosowych na całym świecie!) należy zbadać cały trakt głosowy.
- Trzeba jasno wytłumaczyć, co i w jaki sposób może spowalniać kształcenie głosu (na szczęście dziś wiemy, że większość zaburzeń można wyleczyć ).
- Wszystko należy przekazać bardzo delikatnie, aby nie zachwiać wiary wokalisty w swoje możliwości, która jest podstawą tego zawodu!
- Po wielu latach pracy wiem, że warto również zwrócić uwagę na elementy traktu głosowego, które są prawidłowe i dobrze działają.
Jako foniatra, jeśli widzę np. guzki głosowe, podaję tą informację na zaświadczeniu. Ostateczną decyzję, czy dana osoba w obecnej chwili może rozpocząć naukę śpiewu podejmuje nauczyciel śpiewu lub komisja egzaminacyjna. Zdarza się, że proszą oni kandydata o rok leczenia i ponowne przystąpienie do egzaminów. Jeśli kandydat zostaje przyjęty na wydział wokalny, to sugeruję równoczesne leczenie foniatryczne.
Podsumowując, bez wątpienia kontuzja narządu głosu jaką są guzki głosowe może wpłynąć na wolniejsze postępy w nauce śpiewu. Jednakże to samo dotyczy wady postawy czy nieprawidłowej pozycji języka w spoczynku. Wiele zaburzeń może być przyczyną wolniejszego osiągania postępów na początku kształcenia. Uważam, że każdą z tych nieprawidłowości należałoby skorygować z logopedą czy fizjoterapeutą. Nie powinno być to jednak zupełnym przeciwwskazaniem do śpiewania.
Autor: Ewelina Sielska-Badurek
Dodaj komentarz